Ateşten daha fazla: Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF)
Çocuklar ve yetişkinlerde sık ateşlenme, karın ağrısı ve göğüs ve eklemlerde ağrı meydana geldiğinde, bu sadece bir ateşten fazlası olabilir. Ailevi Akdeniz Ateşi (kısaltımı FMF) irsi bir hastalıktır. Bu hastalığa daha çok güneydoğu Akdeniz bölgesinde yaşayan insanlarda rastlanmaktadır (örneğin Türkiye veya Arap ülkelerinde). FMF çoğunlukla çocuklukta başlar. Hastalığa tanı konması çoğunlukla uzun zaman almaktadır. Bu da FMF hastalığının çok nadir olmasından ve ateş, göğüs ve karın ağrısı gibi belirtilerin daha birçok hastalıkta da meydana geldiğinden kaynaklanmaktadır.
Bundan dolayı burada hastalıkla ilgili bilgilendirme yapıyor ve Ailevi Akdeniz Ateşi hastalığının mevcut olup olmadığını öğrenebilmek için size basit bir belirtilerle ilgili bilgi veriyoruz.
iStock-921756036_PeopleImages
FMF – aslında nedir?
Ailevi Akdeniz Ateşi’nin ne olduğu, adından da tahmin edilebilir: „Ailevi“ olarak adlandırılır, zira bu hastalık irsi olur, yani aile içerisinde aktarılır. Bu ne demektir? FMF bulaşıcı değildir. Ayrıca bu hastalığa öncelikle Akdenizcivarındaki bölgelerde rastlanır. Ateş ana belirtilerindendir. Ek olarak karın ve eklem ağrıları ve deri döküntüleri gelir. Daha fazla bilgiye „FMF belirtileri“ bölümünde yer verilmektedir.
Fakat FMF‘de bedende ne olur? Ailevi Akdeniz Ateşi bir otoinflamatuar hastalıktır. Bu, bedende söz gelişi „kendiliğinden“ iltihapların meydana gelmesi demektir. Bu iltihaplar ateşlenmeyi veya karın veya eklemlerdeki ağrıları tetiklemektedir. Bunun kaynağı MEFV adlı bir genin değişime (mutasyona) uğramasında yatmaktadır. Bu mutasyonlar, bağışıklık sisteminin belli bir bölümünü etkileyerek iltihabı tetiklemektedir1,2. Ayrıntılı bilgi burada!
Ailevi Akdeniz Ateşi: Hızlı ve kolay bir şekilde anlatım!
„En önemlisi doğru bir tanıdır! Belirtiler ortaya çıktığında, lütfen doktora gidin.“
Gamze Şenol, aktris
Novartis
Gamze Şenol bir aktristir. Ailevi Akdeniz Ateşi olan insanlar ve hastalıkla ilgili farkındalığa gönül vermiştir. Röportajda: „Lütfen doktora gidin. Ona Ailevi Akdeniz Ateşi olup olmadığınızı sorun ve çevrenizdeki insanlar sıkça ateş veya karın ağrısından muzdaripse belki FMF olabilir mi diye birlikte düşünün.“
ADA ile belirti kontrolü
Belirti kontrolü bilim insanları ve hekimler tarafından geliştirilmiş olan ‚Ada‘ isimli sağlık App’ine dayanmaktadır.
Tüm belirtiler ivedilikle sorgulanır. Cevaplardan muhtemelen hangi hastalığı taşıdığınız ortaya çıkmaktadır.
Özellikle Ailevi Akdeniz Ateşi gibi nadir olan bir hastalıkta Ada’yla belirti kontrolü yapmak çok yardımcı olabilir.
Diese web-basierte Anwendung zur persönlichen Symptomanalyse wird Ihnen von der Ada Health GmbH ("Ada") zur Verfügung gestellt. Die Datenverarbeitung ihrer personenbezogenen Daten erfolgt ausschließlich bei Ada als verantwortliche Stelle im Sinne der DSGVO. Novartis hat keinen Zugriff auf Ihre personenbezogenen Daten oder die Ergebnisse Ihrer Symptomanalyse.
Ada Health GmbH
FMF’de semptomlar: Bu belirtiler hastalığa işaret etmektedir
Ateş, karın ve göğüs ağrıları, ağrıyan eklemler: Bu belirtiler çoğunlukla 1-3 günlüğüne meydana geldiği durumda, bu Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF) hastalığına bir işaret olabilir. Bilhassa akrabalarda da bu hastalık bulunuyor ve aile güneydoğu Akdeniz bölgesinden geliyora FMF olma ihtimali artmaktadır. Bu durumda doktora danışıp onunla bu belirtilerin Ailevi Akdeniz Ateşi’nden kaynaklanıp kaynaklanmadığını görüşmek önemlidir.
Novartis
Ailevi Akdeniz Ateşi ana belirtileri 1,2:
1: Periyodik yüksek ateş (38–40° derece): Ani yükselen ateş, 1–4 gün devam edip yine ani olarak düşer. Ateş nöbetleri arasında belirti olmadan haftalar veya yıllar geçebilir.
2: Göğüs bölgesinde ağrılar.
3: Karın ağrıları. Bunlar daha çok hafif, ama bazen de çok ağır olabilir. Karın zarı hassas veya gergin olabilir.
4: Eklem ağrıları: Daha çok elde, dizde veya ayak bileğinde meydana gelir. Nerdeyse her zaman tek taraflı görülür.
5: Ağrılı, yoğun deri döküntüleri: Çoğunlukla ayak sırtında, ayak bileğinde veya baldırlarda meydana gelir.
Ve şimdi? FMF’yi tedavi etmek – ve bununla iyi yaşamak
Nihayet „Ailevi Akdeniz Ateşi“ (FMF) teşhisi konduğunda, bu şu anlama gelir: Artık hastalık buna uygun ilaçlarla tedavi edilebilir, çünkü artık ateş nöbetlerinin nereden geldiği bilinmektedir.
Terapide kullanılan etken madde, hastaların yüzde 60'ında ateş nöbetlerinin tamamen önüne geçmektedir. Hastaların yüzde 30'unda ise, en azından hastalık nöbetlerinin derecesi ve sıklığı oldukça azaltılmaktadır. Tedavi sayesinde sonradan ortaya çıkabilecek belirtilerden de kaçınılabilmektedir: Tedavi edilmezse zamanla organlar, özellikle de böbrekler zarar görebilir.1
Ancak her zaman kullanılan etken madde bazı hastalarda etki etmeyebilir1. Bu takdirde tedaviyi yapan doktorun, Ailevi Akdeniz Ateşi hastalığı için başka bir tedavi uygulaması gerekebilir.
FMF ile iyi yaşamak: Terapiye ek olarak FMF’li insanlar ateş nöbetlerini önlemek veya hafifletmek adına birçok şeyi kendileri yapabilirler. Bu şekilde ağır kısıtlamalar olmaksızın aktif bir yaşam sürdürebilirler.
Önemli olanlar:
- Yeterli uyku: Bağışıklık sisteminin toparlanmasına destek olur.
- Rahat bir gün akışı: Stresli durumlar nöbeti tetikleyebilir.
- Hareket veya spor: Stres azaltır ve bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Dengeli yemek yeme: Çok meyve-sebze, az şeker veya hazır yemek tüketilmelidir. Bazı insanlarda yüksek yağ oranlı öğünler nöbetleri tetikler.
Sıcak tutma: Düşük hava sıcaklığı da nöbetleri tetikleyebilir. Bu sebeple kalın giyinip, üşümeyi önlemek önemlidir.
Buradan bilgilendirme broşürünüzü indirin!
Tüm önemli bilgilerin özeti!
FMF konusunda kapsamlı broşürleri burada bulabilirsiniz.
FMF’e Yakından Bakış – bir hastanın yaşantısı
Yayılım: Kim FMF’den hastalanır?
Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF)’nin kaynağı mutasyona uğramış bir gendir, ve irsidir. Buna öncelikle güneydoğu Akdeniz bölgesindeki insanlarda rastlanır. Bundan dolayı Almanya’da öncelikle Türk, Ermeni veya Arap kökenli insanlarda görülür. Burada hangi ülkelerde kaç kişide hastalığın meydana geldiği hakkında genel bir bakış sunuyoruz.3
Arap Ülkeleri
Toplam nüfus:
Takriben 423 milyon
Bilimsel tahminlere göre dünya çapındaki Arap toplumunda mutasyona uğramış FMF gen taşıyanların oranı yüzde 20‘dir.
Ermenistan
Toplam nüfus:
Takriben 3 milyon
FMF‘nin yaygınlığının (yani hastalığın hangi sıklıkta ortaya çıktığı) Ermeni toplumunda takriben yüzde 0,17 oranında olduğu tahmin edilmektedir.
Almanya
Toplam nüfus:
Takriben 83 milyon
Göç sebebiyle Almanya’da hastalığın sıklığı (yaygınlık) tahminlere göre toplumun yüzde 0,005’inde görülmektedir.
İsrail
Toplam nüfus:
Takriben 9 milyon
İsrail toplumunun takriben yüzde 9‘u FMF genini taşımaktadır, hastalığın ise toplumun yüzde 0,2’sinde ortaya çıktığı tahmin edilmektedir.
Yahudi Toplumu
Yahudi kökenli birçok kişi de FMF genini taşımaktadır: Iraklı Yahudi toplumunda bu takriben yüzde 39, İran’da ise bu takriben yüzde 6 oranındadır. Aşkenaz ve Kuzey Afrika Yahudileri‘nde ise yüzde 20 oranında görülmektedir.
Türkiye
Toplam nüfus:
Takriben 81 milyon
Bilimsel tahminlere göre Türk toplumunda yaygınlık (hastalığın sıklığı) yüzde 0,1’dir.
Kaynaklar:
- Familiäres Mittelmeerfieber, PRINTO - Informationen zu rheumatischen Erkrankungen bei Kindern und Jugendlichen. https://www.printo.it/pediatricrheumatology/DE/info/20/Famili%C3%A4res-Mittelmeerfieber (08.01.2021)
- Samuels J, Ozen S: Familial Mediterranean fever and the other autoinflammatory syndromes: evaluation of the patient with recurrent fever. CurrOpinRheumatol 2006; 18: 108–17.
- Nickels, S. (2007). Vergleich der klinischen und genetischen Defnition des Familiären Mittelmeerfebers [Ailevi Akdeniz Ateşi‘nin tıbbi ve genetik tanımlamasının karşılaştırılması]. URL: http://ediss.sub.uni-hamburg.de/volltexte/2007/3484/pdf/dissertation_fmf_nickels.pdf (17.09.2020).
Ada Health GmbH
Symptom-Check mit Ada
Der Symptom-Check basiert auf der von Wissenschaftlern und Medizinern entwickelten Gesundheits-App „Ada“.
iStock-1130953771_Povozniuk
Alltag mit familiären
Mittelmeerfieber
Mit der richtigen Therapie und dem
einen oder anderen Tipp können
Patienten ein normales Leben führen.
iStock-1098340172_12963734
Diagnose und
Behandlung
Betroffene wissen of gar nicht, dass
Sie an FMF leiden. Eine richtige
Diagnose ist aber wichtig.